مخلوط بتن مگر مخلوط بتنی با محتوای سیمان کم و درصد سنگدانه های زیاد است که در کارهای متعدد و به منظور آماده سازی بستر خاکبرداری شده برای آرماتوربندی و صفحه گذاری استفاده می شود. بتن مگر (Lean Concrete) با نام بتن لاغر نیز شناخته می شود زیرا مقدار کمی سیمان در تهیه آن به کار می رود. یکی از نکات مهم در نحوهاجرای بتن مگر، ضخامت آن است. به طور کلی حداقل و حداکثر ضخامت بتن مگر بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر می باشد.
بتن مگر چیست؟
بتن مگر با عیار سیمان کم است و به مخلوطی اطلاق می شود که سیمان مصرفی آن کمتر از آب باشد. بتن با نسبت سنگدانه به سیمان بالا را بتن مگر می گویند. همچنین بتن مگر را “غنی نیست” نیز می نامند. زیرا سیمان جزء گرانبهای بتن است، ماده ای که در این بتن به مقدار کم دیده می شود. محتوای سیمان در بتن مگر کمتر از حدود 10٪ از کل محتوای مخلوط است که باعث می شود که آن ماده ای کم استحکام باشد و به عنوان جایگزینی برای خاک فشرده استفاده می شود. این بتن در پروژه‌های ساختمانی و راهسازی در بخش زیرین سازه و بتن ریزی فونداسیون اجرا می‌شود.
مواد تشکیل دهنده و ترکیبات بتن مگر
مواد تشکیل دهنده و ترکیبات این بتن نیز مانند دیگر انواع بتن ها مخلوطی از سیمان، شن، ماسه و آب می باشد. تنها تفاوت آن با سایر بتن‌ها در نسبت مواد تشکیل دهنده آن است. معمولا نسبت مواد تشکیل دهنده بتن مگر ۱:۳:۶، ۱:۴:۸ و ۱:۵:۱۰ است. در ترکیب مواد و اختلاط بتن مگر، میزان شن و ماسه و آب به نسبت سیمانی که استفاده می‌شود، بیشتر است. به طور استاندارد در هر یک متر مربع 100 تا 150 کیلوگرم سیمان در مواد تشکیل دهنده بتن مگر استفاده می‌شود و نسبت اختلاط این بتن، توسط آزمایشگاه کارخانه تولید بتن آماده، تعریف و تعیین می‌گردد.
نحوه اجرای بتن مگر
ساخت و اجرای این بتن به دقت بالایی نیاز دارد زیرا این بتن در حکم مهر موم اولیه بتن به بافت زیرین یعنی خاک استفاده می شود. معمولا پس از اتمام عملیات پی کنی یک پروژه، با محاسبه مساحت مورد نظر به میزان کافی، بتن مگر ساخته می‌شود تا به صورت غیر مسلح (بتن بدون میلگرد) روی سطح خاک ریخته شود. البته از آنجاییکه اجرای بتن مگر مرحله نخست پی‌ریزی می باشد، بهتر است تحت شرایط خاص و با نظارت مهندس‌های پروژه انجام پذیرد.
با کمک مهندسان پروژه در هنگام اختلاط بتن مگر با کمک روان کننده ها می توان به بتنی با کیفیت مطلوب دست یافت که مانند مایع روان شده و بسیار راحت و روان بر روی بستر بکر پروژه قرار می گیرد. نکته مهم اینجاست که خاک پی باید به اندازه ای مرطوب باشد که آب بتن را جذب نکند و در ادامه، بتن ریخته شده باید کاملاً متراکم شده و سطح بالایى آن با استفاده از شمشه و تراز و یا شیلنگ تراز، کاملاً تراز شده و ماله‌کشى با استفاده از تخته ماله به صورت صاف و یکنواخت انجام شود. آخرین مرحله در اجرای این بتن، عمل آوری بتن است.
نکته: اجراى یک لایه بتن مگر در زیر تمامى پى‌هاى بتن مسلح (بتن مسلح چیست) که در مجاورت سطح زیرین خود آرماتور دارند، ضروری می باشد.
نکات مهم در اجرای بتن مگر
1. اجرای این بتن باید بلافاصله پس از عملیات گودبرداری انجام گیرد تا خاک بستر متورم و هوازده نشود.
2. نکته مهم دیگر اینکه قبل از اجرای بتن خاک بستر باید مرطوب شود تا آب بتن جذب خاک نگردد و بتن پوک نشود.
3. این نوع بتن معمولا توسط دستگاه بتونیر کوچک ساخته می شود. این نکته مهم است که حداقل دو دقیقه پس از اضافه کردن آب به بتن دستگاه، مواد کاملا با هم مخلوط شوند و بعد مورد استفاده قرار گیرد.
4. در زمان ریختن بتن، دقت شود که ارتفاع بتن مگر در هر نقطه کمتر از ۵ سانتیمتر نباشد.
5. بتن ریزی باید به اندازه ابعاد پی به علاوه ۵ تا ۱۰ سانتی متر از هر طرف انجام گیرد، اما نباید به حریم همسایه تجاوز کند. علاوه بر این باید توجه کرد که افزایش ضخامت بتن مگر بیشتر از ۱۵ سانتی متر توجیه پذیر نمی باشد.
6. رطوبت شفته آهک باید قبل از اجرای بتن باید به حدی باشد که آب بتن را جذب نکند و زمانی بتن باید بر روی شفته اجرا شود که مقاومت آن به 5/1 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع رسیده باشد.
7. پس از اتمام بتن ریزی باتوجه به دمای هوا حدود 12ساعت سطح آن باید مرطوب نگه داشته شود.
| این مطلب را حتما بخوانید: دوام بتن چیست؟ |
مزایای بتن مگر
1.اجرای بتن مگرمانع خروج آب بتن شده و در نتیجه از پوک شدن آن جلوگیری می کند.
2. از دیگر مزایای این بتن این است که با ایجاد فاصله بین بتن اصلی فونداسیون و سطح خاک موجب جلوگیری از پوسیدن بتن توسط سولفات خاک می شود و درنتیجه از فونداسیون و اسکلت بتونی حفاظت می نماید.
3. فراهم نمودن زمان کافی برای انجام فرآیند هیدراتاسیون و سفت شدن بتن در حالت عادی از دیگر مزیت های آن می باشد.
4. فراهم کردن امکان ساخت سازه بر روی زمین های نامناسب از دیگر مزایای این بتن محسوب می شود.
5. بتن مگر سطحی یکنواخت برای سطح پی فراهم می کند و از تماس مستقیم بتن پی با خاک جلوگیری می کند.
6. یک بستر بتنی جامد را تشکیل می دهد که در آن قرار دادن آرماتورهای فولادی برای کارهای فونداسیون به راحتی انجام می شود.
7. تراز و صاف کردن سطح زیرین کار برای اجرای آسان عملیات بعدی پروژه
8. پر کردن فضاهای خالی، نظافت وپاکیزه کردن سطح زیرین کار
موارد استفاده و کاربرد بتن مگر
1. در پروژه های ساختمان سازی از این نوع بتن جهت ایجاد سطحی هموار و هم تراز کردن بستر استفاده می شود.
2. از دیگر کاربردهای بتون مگر، استحکام سازی جاده هایی که خاک آن ها از مقاومت کافی برای ساختمان سازی برخوردار نیستند.
3. برای پوشش دهی سطح زیرین کفپوش ساختمان ها نیز استفاده می شود.
4. این بتن یکی از اجزای اصلی مورد استفاده در راهسازی و پروژه های بزرگ شهری است. هدف از استفاده از این نوع بتن افزایش استحکام جاده در برابر وزن بالای وسایل نقلیه سنگین و تنش های وارده به آن است.
5. کاربرد دیگر این بتن استفاده از آن در زمین های فاقد استحکام بالا می باشد زیرا به کار گیری آن باعث می شود تا خاک استحکام لازم را به دست آورد.
نتیجه گیری
lean concrete چیست؟ بتن مگر که با نام بتن رگلاژ نیز شناخته می شود در میان انبوه انواع بتن از اهمیت زیادی برخوردار است. همانطور که در بالا گفتیم نسبت ترکیبات بتن مگر با دیگر بتن ها متفاوت است و عیار سیمان آن کم و بین 100 تا 150 کیلوگرم سیمان بر مترمکعب می باشد. کاربرد اصلی آن ایجاد استحکام جهت پی ریزی و جلوگیری از ورود رطوبت و تماس خاک با فونداسیون ساختمان است. بتن مگر خطر آلوده شدن بتن سازه‌اى را در هنگام انجام عملیات بتن‌ریزى کاهش می دهد.
بدون دیدگاه